Natuurinclusief bouwen en ontwerpen voor (dwerg)vleermuizen

De gewone dwergvleermuis is de meest zichtbare en meest algemeen voorkomende vleermuis in Nederland. Tevens is de gewone dwergvleermuis één van de kleinste vleermuissoorten van Nederland.

De gewone dwergvleermuis is een echte cultuurvolger en is dan ook veel in de bebouwde omgeving te vinden. In de levenscyclus van de gewone dwergvleermuis kunnen verschillende perioden worden onderscheiden, zoals een winterslaapperiode, een periode waarin gepaard en gebaltst wordt of een periode dat de jongen gezoogd worden. De verblijfplaatsen bevinden zich in de regel in of om gebouwen.

Vleermuis groen icoon
Natuurinclusief bouwen en ontwerpen | Ingebouwde vleermuiskast houtbouw

De habitat van een vleermuis

De gewone dwergvleermuis is een sociale vleermuis. Ze leven in kolonies van sociaal samenhangende genetisch verwante groepen vrouwtjes. Kwetsbare perioden, zoals tijdens de winterrust, worden vaak in grote groepen bijeen doorgebracht. De mannetjes verblijven buiten de paartijd alleen of in kleine groepjes.

Het voedsel van de gewone dwergvleermuis bestaat uit muggen, dansmuggen, schietmotten, maar ook haften, gaasvliegen, nachtvlinders en soms ook kevers. Ze vangen deze prooien in de vlucht. Een gebouwbewonende groep van vaak 50 dieren vangt in een jaar meer dan 10 miljoen muggen.

Gewone dwergvleermuizen kunnen in allerlei gebouwen en bouwwerken voorkomen. Ze hebben een netwerk aan gebouwen waarin ze huizen. Vooral in gebieden met bebouwing nabij een ‘groene omgeving.

Alternatieve verblijfplaatsen en nestkasten voor vleermuizen

De gewone dwergvleermuis is in Nederland vooral een gebouwbewonende soort. Gewone dwergvleermuizen bewonen een netwerk aan verblijfplaatsen. Een bepaalde verblijfplaats binnen dit netwerk kan afhankelijk van de kwaliteit van de verblijfplaats voor één of meer functies worden gebruikt. Afhankelijk van de functie die de verblijfplaats vervuld, wordt de verblijfplaats op dat moment een kraamverblijfplaats, winterverblijfplaats, zomerverblijfplaats of paarverblijfplaats genoemd. Voor elk van de functies gebruikt een gewone dwergvleermuis binnen het netwerk meerdere verblijfplaatsen en wisselt regelmatig tussen deze verblijfplaatsen die geschikt zijn voor dezelfde functie.

Verschillende alternatieve verblijven voor vleermuizen

Er moet een netwerk aan verblijfplaatsen die geschikt zijn voor de betreffende functie in stand blijven. Voor elke aan te tasten of te verwijderen verblijfplaats moeten meerdere alternatieve verblijfplaatsen aanwezig zijn die voor minimaal eenzelfde aantal gewone dwergvleermuizen dezelfde functie kunnen vervullen als de oorspronkelijke plaats. Daarom zijn er verschillende vleermuiskasten beschikbaar van allerlei groottes met verschillende binnenklimaten.

Gewenperiode van nieuwe en alternatieve verblijfplaatsen

Gewone dwergvleermuizen hebben de tijd nodig om aan nieuwe verblijfplaatsen te wennen. Gedurende deze gewenningsperiode moet zowel de oorspronkelijke situatie als de nieuw aangebrachte vervangende voorzieningen beiden aanwezig zijn. Hierdoor kunnen de vleermuizen de voorzieningen ontdekken en verkennen voor de ingreep wordt uitgevoerd. Een voldoende lange gewenningsperiode is nodig om een minimaal succes van de maatregelen te waarborgen. Hoe dichter de vervangende verblijfplaats bij de oorspronkelijke verblijfplaats wordt gerealiseerd, hoe groter de kans is op succes. In de laatste maand van de gewenningsperiode kan al aangevangen worden met het langzamerhand ongeschikt maken van de oorspronkelijke verblijfplaatsen.

Zie voor meer informatie het kennisdocument met de richtlijnen van BIJ12.

Natuurinclusief ontwerpen voor andere doelsoorten

Wil je meer weten over hoe je natuurinclusief kunt ontwerpen voor andere doelsoorten? Voor veel soorten hebben we de wensen van de dieren voor je in kaart gebracht.

Natuurinclusief ontwikkelen en ontwerpen gemakkelijk gemaakt. Zo wordt de natuur onderdeel van iedere bouwopgave.

Meer weten over wat je kunt doen om natuurinclusief te ontwikkelen? Download het stappenplan en de checklist.

Meer weten?

Onze naam is veranderd van Nest architect voor de dieren naar Nest Natuurinclusief

Contact

Het Industriegebouw
Goudsesingel 102
3011KD Rotterdam

Gratis stappenplan en checklist
natuurinclusief ontwikkelen

Wil je weten welke stappen je kunt nemen om natuurinclusief te ontwikkelen? Vul je naam en emailadres in en download het gratis stappenplan en de checklists.

Kennismaken of een vraag stellen?

Wil je meer weten over natuurinclusief ontwikkelen of advies voor een project? Neem contact op!

Nest Natuurinclusief bouwen en gebiedsontwikkeling favicon
GRATIS CHECKLIST

Bouwbesluit voor de dieren

Ontvang de checklist met randvoorwaarden voor de 3 meest voorkomende gebouw-bewonende diersoorten. Te gebruiken voor: